Plan

Wat gebeurt er in deze fase?

In deze fase draait het om het maken van een samenhangend plan voor het toekomstbestendig maken van de woning, met daarin een eindbeeld voor de woning en de route er naartoe.

Waarom is het goed doorlopen van deze fase belangrijk?

Voor de bewoner

Voor bewoners is het goed doorlopen van deze fase belangrijk om de volgende redenen:

• Keuzes maken en eigenaarschap nemen. Het maken van een plan bereidt de bewoner voor op de opdrachtgeversrol die hij/zij bij de concretiseringsfase heeft. Het helpt belangrijke wensen in beeld te houden en vormt een kader voor de afwegingen die gedurende de uitvoering gemaakt moeten worden.

• Passende maatregelen. Door een plan te maken worden niet-passende maatregelen voorkomen, die vaak uitmonden in spijt-momenten. Dit is voor de bewoner goedkoper, én zorgt voor een lagere CO2-impact, omdat er minder materialen worden gebruikt. Bovendien zorgt het voorkomen van niet-passende maatregelen voor een kleinere capaciteitsvraag van uitvoerende partijen. 

• Plannen van het individu en de wijk komen samen. Wanneer bewoners aan de slag gaan met plannen maken laten zij zien wat er in hun woning(type) mogelijk is. Bovendien kan naar boven komen of (en welke) moeilijke maatregelen aan de orde zijn. 

• Voorkomen van spijt-momenten (en stimuleren van blij-momenten). Als bewoners goed nadenken over welke maatregelen zij willen nemen én in welke volgorde, is de kans kleiner dat ze maatregelen treffen waar ze later spijt van krijgen. De maatregelen die zij nemen dragen dan daadwerkelijk bij aan het einddoel: een toekomstbestendige woning. 

Een blij-moment is bijvoorbeeld wanneer een bewoner bij het installeren van zonnepanelen, de renovatie van de meterkast meteen meeneemt. Daarna is het namelijk makkelijk overstappen op elektrisch rijden, koken of verwarmen. Een voorbeeld van een spijt-moment is wanneer een bewoner al zonnepanelen heeft geplaatst op het dak, maar zich later realiseert dat de dakpannen vervangen moeten worden.

Voor de uitvoerende marktpartij

Voor uitvoerende partijen is het goed doorlopen van de planfase belangrijk om de volgende redenen:

• Bewoners weten beter wat ze willen. Als bewoners deze fase goed doorlopen en op een goede manier hebben nagedacht over een samenhangend plan, kunnen zij een betere vraag stellen en zijn daarmee fijnere klanten; 

• Marktpartijen kunnen een beter passend aanbod doen. Een marktpartij doorloopt deze fase idealiter ook zelf. Ze ontwikkelen een toekomstbestendig concept voor de woning en brengen in beeld met welke (samenhangende) maatregelen het einddoel het beste behaald kan worden, en vertalen dat waar mogelijk naar een onderbouwd indicatief voorstel. Dat geeft hen een goede basis om op constructieve wijze in gesprek te gaan met bewoners. Hetzij pro-actief door het indicatieve voorstel ter inspiratie aan de bewoners mee te geven bij hun planvorming, hetzij reactief door makkelijker te kunnen filteren of plannen van bewoners passen bij het mogelijke aanbod. Door hier al in de planfase richting in te geven of op te filteren, wordt voorkomen dat marktpartijen later in het proces onnodig lang bezig zijn met maatwerkoffertes voor nog planloze bewoners die in essentie iets anders willen dan zij aan kunnen bieden.

Beoogd resultaat

Voor de bewoner

Na het doorlopen van deze fase, heeft de bewoner idealiter:

• Een plan gemaakt voor diens eigen woning, bestaande uit het eindbeeld en de route daar naartoe. Dat plan kan verschillen in vorm en detailniveau. Voor de een past het op een bierviltje, een ander werkt het uit in Excel. Bovendien is een plan nooit helemaal af. Zodra de bewoner aan de slag gaat, zal het plan zich verder ontwikkelen;

• Rekening gehouden met woonwensen, financiële ruimte en mogelijkheden, en de volgorde en onderlinge afhankelijkheden van maatregelen;

• Vertrouwen om de eerste stap van het plan te gaan uitvoeren.

Voor de uitvoerende marktpartij

Marktpartijen hebben na deze fase in beeld welke samenhangende maatregelen zij zouden voorstellen voor de betreffende woning of woningtype, en welke overwegingen gebaseerd op de informatie uit de inzichtfase daaraan ten grondslag liggen. Indien passend bij hun onderneming, kunnen zij dit vertalen naar een onderbouwd indicatief voorstel waarmee de woningeigenaar gevoed kan worden bij diens eigen planvorming.

Hoe kan je bewoners helpen bij het maken van plannen?

Je kunt als gemeente - al dan niet ondersteund door professionals, buren of vrijwilligers -  bewoners op verschillende manieren ondersteunen in het maken van een plan. Uit onze ervaringen komen de volgende aandachtspunten naar voren: 

• Het is belangrijk dat de bewoner zélf het plan maakt. Alleen zo zorg je ervoor dat het plan goed is afgestemd op de wensen en situatie van bewoners. Met andere woorden: het beste plan maak je zelf. 

• Het maken van een plan is belangrijk, maar we beweren niet dat het makkelijk is. Daarom is het essentieel dat bewoners eerst de voorgaande stappen uit het verduurzamingsproces hebben doorlopen. Namelijk: ze hebben inzicht opgedaan in hun woning en woonwensen, hebben kleine klussen uitgevoerd, en hebben de effecten van deze stappen in hun woning ervaren. Slaat de bewoner deze stappen over, dan is de kans groot dat hij/zij minder eigenaarschap neemt over diens eigen verduurzamingsproces, of maatregelen treft die niet passen bij de woning of woonwensen. 

• Zelfs wanneer de bewoner de voorgaande stappen heeft doorlopen, zien we dat veel bewoners begeleiding nodig hebben bij het maken van een plan. De mate van ondersteuning die ze nodig hebben, en wie die ondersteuning biedt, kan verschillen. Praktische voorbeelden zijn: 

  • Een workshop plannen maken 

  • Individuele begeleiding voor het maken van een plan

  • Informatie op het energieloket

• Het is belangrijk dat bewoners bij hun planvorming tijdig kunnen beschikken over de inzichten en expertise van uitvoerende partijen. Uitvoerende partijen moeten in deze fase echter niet overvraagd worden met talloze aanvragen voor maatwerkoffertes die voorlopig nog niet in opdracht gegeven zullen worden. Door hier een slim proces op te organiseren, kun je als gemeente hier een belangrijke ondersteunende rol spelen.

• Biedt ondersteuning bij het opdoen van inzicht in financieringsmogelijkheden. Dit kan wederom op verschillende schaalniveaus, bijvoorbeeld middels een financiële vraagbaak. 

Zelf aan de slag? Rechts op deze pagina vind je verschillende tools die je helpen om aan de slag te gaan.