DAKdaten bij de ruimtewoningen in Leusden

• Wat: speeddaten met buurtgenoten over het dak in Alandsbeek (Leusden)
• Wanneer: zaterdag 11 juni

Wat komt er kijken bij het verduurzamen van de kenmerkende ‘ruimtewoningen’ in Alandsbeek West? Tijdens het dakdaten wisselden buurtbewoners kennis en ervaringen uit over thema’s zoals isolatie van het dak, lekkage en zonnepanelen.

Huisfluisteraar Lars Boelen deelde kort de inzichten die hij had opgedaan bij de twee ruimtewoningen die hij onderzocht had. Vervolgens konden bewoners bij verschillende thematafels in gesprek.

Bij de tafel over dakisolatie bleek dat, ondanks de seriematige bouw van de wijk, er toch ook belangrijke verschillen zaten tussen de woningen die van invloed zijn op eventuele dakisolatie. Zo hebben sommige woningen een dakopbouw en andere niet. Ook het type opbouw verschilt.

Een andere puzzel voor bewoners was het wel of niet nemen van zonnepanelen: wat als het dak over 5 jaar moet worden vervangen?

Voor bewoners was het een gezellige bijeenkomst, waarbij ze ervaringen met elkaar deelden en tips uitwisselden. 

Geïnteresseerde bewoners hebben hun gegevens achtergelaten en zullen door IkWilWatt worden benaderd om als groep aan de slag te gaan met een maatregel. De DoeTank is benieuwd wat deze bewoners zullen gaan doen.

Bewoners organiseren zelf een safaridag in 't Look (Veldhoven)

• Wat: Buurtbijeenkomst voor bewoners uit 't Look (Veldhoven)
• Wanneer: 1 juni 2022

In 't Look zijn inmiddels vijf huisfluistersessies geweest en na de webinars zijn diverse bewoners aan de slag gegaan met plannen maken. De gemeente Veldhoven heeft inmiddels ervaring met kennisdelen via informele buurtbijeenkomsten. 

Bewoners en gemeente kwamen samen in het wijkgebouw, om op een gelijkwaardige manier na te denken over "hoe nu verder?". We bespraken het aanpakken van het laaghangende fruit (kleine klussen, zoals kierdichten) als samenhangende eerste stap. Bewoners die al een plan voor hun woning gemaakt hebben, benoemden vaak efficiënte ventilatie als een cruciaal onderdeel van een toekomstbestendige woning. 

Lars Boelen legde uit dat de DoeTank inmiddels een stap verder is met het het gebruik van de Huisfluisterdag: vanaf nu gebeurt huisfluisteren alleen nog in de vorm van ‘safaridagen’, waarbij er met een groep buren en vrijwilligers ervaringen opgedaan worden. Eén van de bewoners werd hier heel enthousiast van, en bood aan tien buren te gaan verzamelen voor zo’n safaridag. 

Goed voorbeeld doet goed volgen: het enthousiasme over hulp bij het plannen maken leidt spontaan tot zelforganisatie bij de bewoners. Omdat Veldhoven Duurzaam al een blowerdoor in haar bezit heeft, kunnen we nu heel makkelijk zo'n safaridag ondersteunen en de lokale vrijwilliger coachen zodat nog veel meer lekken en kieren gecheckt worden.

Een ongeïsoleerde vloer op zand: wat is wijs?!

• Wat: Afronding onderzoek naar moeilijke maatregel
• Wanneer: voorjaar 2022 
• Door: Felix en Lars namens de DoeTank
• Voor: De Bondgenoot

In Veldhoven helpen we in de rol van “Bondgenoot” een gezin bij het realiseren van hun verduurzamingsplannen. Alle componenten van de woningen worden aangepakt, zo ook de vloer. Maar wat te doen met een vloer op zand? Aan meningen hierover geen gebrek. Maar met een “oerwoud vol stokpaardjes van spullenverkopers en adviseurs” (aldus een bewoner), kom je niet verder.

We zijn samen met dit gezin aan de slag gegaan om een zogenaamd afwegingskader te maken: welke opties zijn er? En wat zijn de prestaties van de verschillende opties? 

In een eerste verdieping hebben we de verschillende opties met elkaar vergeleken op investering, woonlastenimpact, CO2 impact (aanleg + gebruiksfase), het gemak, de esthetiek en comfort. En wat bleek? Het is vaak geen kwestie van goed of fout. Maar: “wat vind ik belangrijk, wat past het beste bij onze situatie, en hoe moet je het nou precies uitvoeren?”

Het ontstane afwegingskader gaan we verder toetsen bij andere woningen in Veldhoven. Om daarna te kijken: welke verdieping op de kennis is nog nodig en hoe komt deze op alle keukentafels terecht die op een vloer op zand staan?

Een ding weten we al zeker: specifieke verdieping op landelijke schaal is nodig om te onderzoeken of, wanneer en hoe je een ongeïsoleerde vloer ook kunt uitrusten met vloerverwarming. Dat biedt perspectief om enorme hoeveelheden beton, arbeid en middelen besparen.

Inzichten huisfluistersessies verspreiden onder bewoners in de Rietlanden

• Wat: Online buurtsessie om inzichten huisfluistersessies te verspreiden
• Wanneer: 25 mei 2022
• Door: de DoeTank
• Voor: bewoners uit de Rietlanden

Om de tijdens de huisfluistersessies opgedane kennis in de wijk onder de aandacht te brengen, organiseerden wij op 25 mei de buurtsessie ‘Het begint me een plan’ in de Rietlanden. 

Tijdens de huisfluistersessie hebben een handvol bewoners inzichten opgedaan over waar hun woning warmte verliest, hoe ze hun bestaande energieverbruik situatie kunnen optimaliseren, en wat voor grotere maatregelen ze kunnen nemen om hun woning toekomst bestendig te maken. De DoeTank onderzoekt hoe we deze kennis op een efficiënte manier verspreiden onder zoveel mogelijk bewoners met eenzelfde woningtype. 

Het organiseren van een online informatieavond, zoals de Buurtsessie in de Rietlanden, is een vorm om deze inzichten op een laagdrempelige manier verder te verspreiden in de wijk. Daarnaast kan zo’n informatieavond dienen als startschot om collectief met de buurt aan de slag te gaan. 

Vanwege de feedback op onze vorige online buurtsessie hebben we ons verhaal verkort en zoveel mogelijk concreet handelingsperspectief toegevoegd. Zo kregen bewoners tips voor het opsporen van naden en kieren, en was er voldoende ruimte voor vragen.

76% van de aanwezige bewoners was tevreden met het webinar. De DoeTank haalde genoeg informatie op over waar de wijk wel mee aan de slag wil; isoleren van muren en vloeren, een isolerende voordeur zonder kieren en luchtverwarming! We zijn benieuwd of deze enthousiaste bewoners zullen deelnemen als we het komende jaar deze maatregelen collectief zullen proberen aan te pakken!

Ontwerpsessie met bewoners in Leusden

• Wat: Ontwerpsessie
• Wanneer: 19 mei 2022
• Door: de DoeTank, energieloket Leusden  IK WIL WATT en de gemeente Leusden
• Voor: bewoners uit de werkgroep skidakrenovatie

Een groep bewoners uit Alandsbeek-Oost wil samen hun daken gaan renoveren. Daarbij zijn talloze keuzes te maken: van isolatiemateriaal en afwerking tot de keuze voor een groen dak of juist zonnepanelen. 

Omdat het typische dak van de “skidak” woningen tot allerlei problemen leidt en er geen eenduidige oplossing is, willen we samen met de woningeigenaren een aantal ontwerpschetsen maken voor renovatie.

De bewoners hadden al nagedacht over wat zij belangrijk vinden voor hun dak: moet dat vooral goed geïsoleerd tegen de kou of juist tegen de hitte, willen we zonnepanelen op het dak of vinden we een groen dak belangrijker? 

Na het bespreken van deze ‘woondromen’ bekeken we een aantal ontwerpkeuzes: isolatiemateriaal, soorten dakbedekking en verschillende opties voor de constructie. De bewoners gaven vervolgens aan welke oplossingen hun voorkeur hebben. Hierdoor hebben wij een goed beeld gekregen van de voorwaarden waaraan een nieuw ontwerp voor het dak moet voldoen. 

Een belangrijk inzicht van de avond is dat het waardevol is als bewoners uitleg krijgen over de verschillende keuzes (voor materialen, constructies, etc) en hoe deze oplossingen verschillen in kosten. Door stukken isolatiemateriaal mee te nemen en te laten zien en voelen, ging het onderwerp meer leven voor iedereen. Hierdoor konden we samen de stap maken van een abstracte droom voor een toekomstbestendig dak, naar concrete voorkeuren voor dakverbetering.

De DoeTank gaat nu aan de slag met het maken van drie ontwerpschetsen, op basis van de keuzes van de bewoners. Daarmee kunnen de woningeigenaren dan een betere offerte-uitvraag doen bij bouwbedrijven.

Op safaridag in Emmen

• Wat: safaridag voor energiecoaches in Emmen
• Wanneer: 11 mei
• Door: de Doetank en gemeente Emmen
• Voor: energiecoaches uit Emmen

“1 A4 om de boodschap uit te leggen: hulp bij een plan dat de woning in stappen aanpast aan het energiesysteem van de toekomst. En dan twee uurtjes voorbeelden die e.e.a. praktisch maakt. (Zelfs) de ambtenaar blijft aangehaakt bij wat ik uitleg, wat blijkt uit instemmend geknik en goede vragen.”

Huisfluisteraar Lars Boelen nam een groep Emmense energiecoaches mee op “safari”: na een korte uitleg ging de groep naar een woning om te ervaren hoe Lars met blowerdoor, camera, duimstok en neus de bewoner aan inzichten over zijn woning helpt. Bij de wrap up is het duidelijk: de coaches geven aan met de kierenjacht aan de slag te willen. "Regel zo'n apparaat voor ons en we willen ook een koffer vol gereedschap". Ik zei dat als ze de spullen in huis hebben ik ze kom coachen bij hun eerste woningonderzoek.

En zo struikel je over de opschalingsoplossingen. Wat we vaak zien is dat coaches weliswaar opgeleid zijn, maar nog niet de samenhang hebben ervaren van wat ze leerden. Lars: “Waar dat vroeger ging in de vorm van een "inspiratie dag" met heel veel natuurkunde, bouwfysica, rekenvoorbeelden en praktische casuïstiek, benoem ik nu gewoon dat er een methode is, dat brengt al rust. En dan praktisch maken: vanaf nu alleen nog maar Safari-dagen met coaches, in gemeenten waar budget is voor goed gereedschap voor de vrijwilligers.”

Delen van inzichten met bewoners van de Rietlanden in Emmen

• Wat: Presentatie
• Wanneer: 11 mei 2022
• Door: de DoeTank, gemeente Emmen, bestuur wijkvereniging de Rietlanden
• Voor: leden van wijkvereniging de Rietlanden

In de Rietlanden in Emmen willen we de opgedane inzichten tijdens het huisfluisteren in de wijk graag delen met de rest van de bewoners. In samenwerking met de gemeente en het bestuur van de wijkvereniging deelden we deze inzichten op een fysieke bijeenkomst aan 20 leden van de wijkvereniging in het wijkcentrum Valkenburg.

Om het kennis- en leertraject actief onder de aandacht te brengen in de Rietlanden, zoeken wij de samenwerking met de wijkvereniging op. Door eerst wat te vertellen over onze inzichten aan de leden van de wijkvereniging, schept dit context voor de digitale bijeenkomst eind mei, die bedoeld is voor de hele wijk.

In een uur presenteerden we: 

1. De transitievisie warmte (TVW) van gemeente Emmen;
2. Introductie van de DoeTank, het traject in de Rietlanden en haar relatie met de TVW; 
3. De eerste inzichten na een jaar actie in de wijk: 
1. Woningen zijn goed geïsoleerd, op veel ouderwets dubbel glas en luchtlekken rondom de voordeur na;
2. Veel CV ketels staan onnodig hoog;
3. Er zitten veel kieren bij het dak, dakdoorvoeren en dakramen die einde levensduur zijn. 

Op 25 mei is de uitgebreidere digitale bijeenkomst over de eerste inzichten in de Rietlanden. In eerste instantie waren er voor deze digitale bijeenkomst niet zoveel geïnteresseerden. Door de fysieke informatieavond van vandaag, en het sturen van een brief in de wijk over de aankomende digitale bijeenkomst, enthousiasmeren we een stuk meer geïnteresseerden.

De werkgroep skidakrenovatie aan het werk

• Wat: Tweede bijeenkomst werkgroep Skidakrenovatie
• Wanneer: 20 april
• Door: de Doetank en energieloket Leusden IK WIL WATT
• Voor: bewoners uit de werkgroep skidakrenovatie

Een onbevredigend antwoord van de welstandscommissies en offertes die niet te vergelijken zijn: na de eerste onderzoeken van bewoners is er nog geen duidelijke route voor renovatie van hun skidaken.

Tijdens deze bijeenkomst deelden bewoners de uitkomsten van de verschillende onderzoekjes die ze hadden gedaan. Zo was er een groep langs de welstandscommissie geweest om te vragen waaraan gerenoveerde daken in de omgeving moesten voldoen. Ook hadden bewoners collectief offertes opgevraagd en vergeleken.

De conclusie was niet bevredigend: de welstandscommissie had behoefte aan een duidelijk voorstel en de offertes bleken niet te vergelijken. Aannemers beschreven hun eigen oplossing, dus prijzen, materialen en werkomschrijvingen liepen erg uiteen. 

De DoeTank stelde voor om collectief te gaan ontwerpen en tot een uniforme uitvraag naar aannemers te komen. Dit werd goed ontvangen door de aanwezige bewoners! Aan de hand van een collectieve ontwerpsessie en de hulp van een technisch bouwkundige gaan we samen 3-4 ontwerpen maken. We zijn benieuwd of aannemers die ontwerpen prettig vinden en de offertes daardoor vergelijkbaarder worden.

Technisch vragenuur 'skidaken' Leusden

• Wat: technisch vragenuur
• Wanneer: 4 maart 
• Door: de DoeTank en energieloket Leusden IK WIL WATT
• Voor: bewoners met een “skidak” woning

Na het “dakdaten” in februari bleven er enkele bewoners over met technische vragen over hun bijzondere skidak. Daarom faciliteerden wij een open vragenuur waar bewoners op een laagdrempelige manier in gesprek konden gaan met één van onze technische adviseurs.

Het voornaamste inzicht van de middag was de kloof tussen de wensen van bewoners en het werk dat een aannemer kan bieden. Bewoners vragen in veel gevallen een op maat ontworpen oplossing voor hun dak inclusief klantenservice. Aannemers werken juist graag met een oplossing waar zij veel ervaring mee hebben, en komen om in het werk, waardoor ze weinig tijd hebben voor klantvragen en offerte specificaties. De ontwerpfase wordt in de praktijk dus vaak niet of nauwelijks doorlopen, met mogelijk problemen tot gevolg. 

We gaan kijken of we een collectieve groep skidakbewoners met die ontwerpfase kunnen helpen!

Vijftig bewoners op dak-date in Leusden

• wat: Dakdaten
• wanneer: 19 februari 2022
• door: de DoeTank, energieloket LeusdenIK WIL WATT, Buurkracht Alandsbeek
• voor: bewoners uit Alandsbeek met vragen over het verduurzamen van hun dak

Waar moet je allemaal op letten als je je dak wilt verduurzamen? Tijdens het evenement ‘DakDaten’ wisselden zo’n 50 bewoners kennis en ervaringen uit.

Het renoveren, isoleren of geheel vervangen van je dak is geen eenvoudige maatregel. Moet ik een dakdekker benaderen? Een aannemer? Kan isoleren aan de binnenzijde? Hoe zit het dan met vochthuishouding? Hoe zit het met de kosten? Dit zijn voorbeelden van vragen waar bewoners mee rondlopen.

Deze vragen zijn niet eenvoudig te beantwoorden. Maar wat als we bewoners onderling kennis en ervaringen laten delen? Goede kans dat er bewoners zijn met een vergelijkbare woning die al het een en ander hebben uitgezocht of al maatregelen hebben getroffen.

Als vervolgstap bieden we de mogelijkheid extra informatie te ontvangen in een technisch vragenuur en dagen we bewoners uit om als groep aan de slag te gaan met een thema of maatregel. We zijn benieuwd of het voor bewoners dan gemakkelijker wordt!